Begin september benaderde programmamaker Olivier Schuringa van VPRO-TV ons met de vraag of we voor een tv-programma een kleine modelbaan zouden kunnen bouwen.
In het tv-programma zullen allerlei dilemma’s ter sprake komen, waaronder het trolleyprobleem. Wat dat is wordt uitgelegd in een Engelse animatie op youtube:
Onze secretaris, Liek Bouma, legde het verzoek voor aan de 'woensdagploeg'. Ik vond het een leuke uitdaging en besloot ‘ja’ te zeggen tegen dit project. Dirk Damkat wilde wel meehelpen. Verder zijn we bijgestaan door Philip de Koning en Fred Drion.
Het was nu eerst zaak om tot een zo gedetailleerd mogelijke omschrijving te komen waaraan het modelbaantje qua uitvoering en aankleding moest voldoen en ook waar het gebruikt zou gaan worden (studio-opstelling of bijv. met publiek op een markt).
Ik besloot in ieder geval hen voor te stellen gebruik te maken van een standaardmaat t.a.v. de houten basisplaat nl. 122 x 60 cm en deze te voorzien van een houten (beschermende) omlijsting. Daarnaast werden een aantal detailvragen geformuleerd, zodat ik mezelf een goed beeld kon verschaffen van hun eisen en verlangens. Via de regisseur van het programma, Willem Revis, kreeg ik de antwoorden teruggemaild. Ik wist nu binnen welke kaders ik mijn fantasie de vrije loop kon laten. Het geheel diende wel 28 september opgeleverd te worden.
De materialen werden gehaald en de bouw kon beginnen. Als trein koos ik de kleine lok “Anna” van Fleischmann, een 2-assig stoomlokje dat op de vereniging beschikbaar was. Hier werden 2 kleine groene 2-assige personenwagonnetjes aan toegevoegd. Ook van Fleischmann en afkomstig uit de voorraad van de Omroep Modelspoor Club. Deze werden wat aangepast en voorzien van een paar passagiers.
De rails werd op een kleine bedding gelegd en de wissel bedienbaar gemaakt met een 2-standenschakelaar die via een relais (te verbergen in een huisje) niet alleen het wissel, maar ook 2 seintjes (speciaal voor dit doel gemaakt) bedient. Zodoende kon ook zichtbaar gemaakt worden naar welk spoor de trein zou rijden. Middels een paar dioden in het spoor werd ervoor gezorgd dat de trein niet met een rotklap tegen de omlijsting zou klappen. De 2-standenschakelaar werd in een houten omlijsting geplaatst met de aanduiding “spoor 1” “spoor 2” en van een verlengstuk voorzien. Een trafo werd bevestigd en de testrit kon beginnen.
Daarna volgde de verdere aankleding met een stationsgebouw, een brug over het spoor (ook een vereiste), wat huisjes, bomen en een groene grasmat. Voor het opbergen van het rollend materieel werd op één hoek een trommeltje bevestigd. Toen ik achteraf het animatiefilmpje op youtube (zie de link hierboven) bekeek en vergeleek met mijn uitwerking, bleek ons werk griezelig veel te lijken op wat daarin wordt getoond.
Na twee woensdagen en een toegevoegde extra dinsdag kon het baantje op woensdag 27 september aan de mensen van de VPRO worden overgedragen. Gezien hun enthousiaste reacties waren hun ideeën in ruime mate omgezet in een kleine 1 op 87 realiteit.
De eerste opnames heb ik, onder embargo, al mogen zien. Zodra deze zijn uitgezonden zullen we ze op onze site plaatsen. De eerste uitzending waarin het baantje een rol speelt staat gepland voor 30 november om 21.45 uur op NPO3.
Ben Telleman